Nhắc đến Bình Định, nhiều người nghĩ ngay đến những đặc sản như bún chả cá Quy Nhơn, tré rơm, hay bánh ít lá gai. Nhưng nếu đã một lần ghé qua những con phố nhỏ của miền đất võ này, bạn sẽ không thể quên được hương vị mộc mạc nhưng đầy hấp dẫn của bánh canh bột gạo Bình Định.
Bánh canh có mặt ở nhiều vùng miền với cách chế biến khác nhau: miền Nam có bánh canh bột lọc, miền Tây có bánh canh cá lóc, miền Trung nổi tiếng với bánh canh cua… Nhưng bánh canh bột gạo Bình Định lại mang trong mình hương vị riêng biệt, giản dị mà đầy cuốn hút.
Sợi bánh canh ở Bình Định được làm hoàn toàn từ bột gạo, có độ mềm dẻo vừa phải, không dai như bánh canh bột lọc cũng không bở như một số loại bánh canh khác. Điều đặc biệt ở đây là bột được nhào nặn bằng tay, cán mỏng rồi cắt sợi thủ công, không dùng khuôn ép như nhiều nơi khác. Nhờ vậy, sợi bánh canh có độ dày vừa đủ, thấm đẫm nước dùng nhưng vẫn giữ được độ ngậy thơm của gạo.
Nếu sợi bánh là phần xác, thì nước dùng chính là linh hồn của món bánh canh bột gạo Bình Định. Nước dùng ở đây không cầu kỳ như những món bánh canh khác, không có nước cốt dừa béo ngậy hay hầm từ xương heo trong nhiều giờ. Thay vào đó, người Bình Định dùng cá tươi để nấu nước dùng, thường là cá thu, cá lóc hoặc cá cờ – những loại cá sẵn có từ biển cả.
Cá sau khi làm sạch sẽ được ninh nhừ để lấy vị ngọt tự nhiên, sau đó lọc bỏ xương, phần thịt cá được xé nhỏ và rim với một ít tiêu, hành phi cho dậy mùi thơm. Nước dùng có màu trong veo, vị ngọt thanh, không lợ như nước xương nhưng lại có chút hậu ngọt rất dễ chịu. Chính sự đơn giản này đã làm nên nét đặc trưng của bánh canh Bình Định: thanh đạm nhưng đủ đầy.
Một tô bánh canh bột gạo đúng chuẩn Bình Định thường đi kèm với chả cá. Chả cá ở đây được làm từ cá thu tươi, quết nhuyễn rồi đem hấp hoặc chiên vàng. Miếng chả cá dai, ngọt, dậy mùi tiêu và tỏi, ăn cùng với sợi bánh canh mềm mượt, nước dùng ngọt thanh, tạo nên sự hòa quyện tròn vị.
Bên cạnh đó, không thể thiếu một ít hành lá thái nhỏ, rau thơm và đặc biệt là vài lát ớt xanh cay nồng – thứ gia vị đặc trưng của miền Trung. Người thích ăn đậm đà có thể thêm chút nước mắm nguyên chất, vắt ít chanh, khuấy nhẹ rồi húp một muỗng nước dùng nóng hổi. Chỉ vậy thôi mà thấy ấm lòng lắm.
Đối với người con Bình Định xa quê, bánh canh bột gạo không đơn thuần là một món ăn mà còn là ký ức tuổi thơ, là hình ảnh những buổi sáng mẹ dậy sớm nấu bữa sáng cho cả nhà, là những lần rong ruổi trên con đường làng, ghé vào quán nhỏ ven đường gọi một tô bánh canh nóng hổi. Đó là vị quê hương, là tình cảm chan chứa trong từng sợi bánh, từng muỗng nước dùng.
Ngày nay, dù cuộc sống hiện đại với nhiều món ăn phong phú, nhưng bánh canh bột gạo Bình Định vẫn giữ nguyên sức hút của nó. Có thể không hào nhoáng như phở Hà Nội, không cầu kỳ như bún bò Huế, nhưng tô bánh canh này vẫn âm thầm níu giữ bao người bởi sự chân chất, giản dị, nhưng lại thấm đẫm hương vị quê nhà.
Nếu có dịp ghé Bình Định, đừng quên thử một tô bánh canh bột gạo, để cảm nhận vị ngọt của cá, độ dẻo thơm của bột gạo, và hơn hết là sự mộc mạc, thân thương của miền đất võ.
@ Bản quyền thuộc về Đồng hương Bình Định - TpHCM