Bánh tráng nước dừa là một trong những đặc sản nổi tiếng của vùng đất võ, mang trong mình hương vị mộc mạc, đậm đà của miền Trung đầy nắng và gió. Đây không chỉ là món ăn dân dã quen thuộc trong đời sống thường ngày mà còn là món quà ý nghĩa dành tặng bạn bè, người thân khi ghé thăm Bình Định.

Nguồn gốc của bánh tráng nước dừa Bình Định

Nguồn gốc của bánh tráng nước dừa là từ Tam Quan - một thị trấn nhỏ ở huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định. Vùng đất này được ví như “thủ phủ” dừa của miền Trung với những rừng dừa bạt ngàn tươi tốt. Rừng dừa ấy đã trở thành một điều thân thuộc như máu thịt của những người con đất Tam Quan, là nguồn tài nguyên bất tận cho người dân mưu sinh. Nước dừa tươi có thể giải khát, vỏ dừa khô làm thảm xơ dừa, bện dây thừng, cơm dừa làm thạch dừa, kẹo dừa và bánh tráng nước dừa nổi tiếng tự bao đời nay.

Tương truyền rằng, món bánh tráng nước dừa Bình Định được ra đời trong một hoàn cảnh đặc biệt gắn liền với lịch sử hào hùng của dân tộc. Lúc bấy giờ, đội quân Tây Sơn cần một loại lương thực gọn nhẹ, dễ bảo quản và cung cấp đủ năng lượng cho hành trình dài 650 km từ Phú Xuân ra Thăng Long để đánh đuổi giặc ngoại xâm, bánh tráng đã trở thành lựa chọn lý tưởng.

Từ giây phút đó, bánh tráng không chỉ trở thành một phần quan trọng trong lịch sử mà còn tồn tại và phát triển hơn hai thế kỷ qua. Trong hành trình sáng tạo không ngừng, những người thợ lành nghề tại vùng đất Bình Định đã khéo léo sử dụng các nguyên liệu địa phương như gạo, nước cốt dừa, mè, hành tím... để làm nên món bánh tráng nước dừa mang đậm nét đặc trưng riêng.

Hương vị độc đáo, ăn là nhớ mãi

Khác với các loại bánh tráng thông thường, bánh tráng nước dừa Bình Định có hương vị đặc biệt khó quên. Loại bánh này được làm từ bột gạo xay thơm ngọt tự nhiên, thêm ít nước cốt dừa béo ngậy, kết hợp cùng mè, hành tím thơm nồng, cơm dừa xay nhỏ, chút muối…

Để tạo ra một chiếc bánh tráng nước dừa ngon, đạt “chuẩn”, người thợ làm bánh cần có sự tinh tế, cẩn thận và kinh nghiệm lâu năm trong việc xay, lắng bột, nêm nếm gia vị, tráng bánh cũng phải khéo sao cho bánh có độ dày đồng đều. 

Sau khi tráng bánh xong, người dân sẽ mang bánh đi phơi. Thông thường, những ngày nắng to thì chỉ cần phơi một nắng là bánh sẽ giòn và gợi mùi. Nhưng vào những ngày không nắng, bánh phải được phơi đến 2-3 ngày mới đạt chuẩn.

Một chiếc bánh hoàn hảo không chỉ làm hài lòng vị giác mà còn phải mang lại trải nghiệm đặc biệt cho người thưởng thức. Khi ăn, bánh phải dậy lên vị béo ngậy và thơm đặc trưng của dừa sợi và nước cốt dừa hòa quyện trong lớp bột bánh, mùi hành tím thơm lừng, kết hợp với mè rang bùi bùi và tiêu đen cay nhẹ, tạo nên sự hấp dẫn khó cưỡng. Sau khi ăn, bánh để lại hậu ngọt thanh, nhẹ nhàng nhưng đầy lưu luyến, khiến người thưởng thức dễ dàng bị “ghiền”.

Thưởng thức bánh tráng nước dừa Bình Định đúng vị

Để thưởng thức bánh tráng nước dừa Bình Định đúng vị, cách nướng bánh đóng vai trò quan trọng. Nếu mua bánh đã nướng chín sẵn, bạn nên ăn ngay khi bánh vừa được nướng xong để cảm nhận trọn vẹn hương vị hòa quyện trong bánh. 

Còn với bánh sống, cách nướng tốt nhất là dùng bếp than, vừa giúp bánh chín đều vừa giữ được mùi thơm đặc trưng. Khi nướng cần phải có lửa thật hồng, than đủ độ nóng thì bánh mới chín, giòn tan, hương thơm từ các nguyên liệu có trong bánh gặp lửa sẽ kích thích vị giác một cách mạnh mẽ. Còn không thì bánh sẽ bị chai, ăn cứng và không ngon. Nếu nướng bánh tráng nước dừa trên bếp ga, bánh có thể không chín đều, còn nướng bằng cồn thì bánh dễ bị ám mùi cồn, làm giảm độ ngon.

Nhắc đến bánh tráng nước dừa lại làm liên tưởng đến hình ảnh đứa trẻ quê cặm cụi nhóm lò than, đôi mắt sáng rực trong ánh lửa bập bùng, cẩn thận nướng từng chiếc bánh. Tiếng bánh nổ lách tách khi gặp lửa, mùi thơm ngọt ngào của nước cốt dừa hòa quyện với mè rang, hành phi lan tỏa trong gian bếp nhỏ. Nhâm nhi miếng bánh giòn rụm, đứa trẻ mân mê đôi bàn tay mẹ, những vết chai sần như kể lại câu chuyện 30 năm làm bánh tráng nước dừa. Ngần ấy năm gắn bó, từng chiếc bánh không chỉ là món ăn mà còn là kết tinh của mồ hôi, công sức và tình yêu thương của người phụ nữ miền quê.

Bánh tráng nước dừa - Thức quà quê của người xứ Nẫu 

Những năm gần đây, bánh tráng nước dừa Bình Định đã vươn xa, xuất hiện trên khắp các tỉnh thành từ Nam ra Bắc. Đây không chỉ là món ăn dân dã mà còn được xem như món quà đặc biệt, mang đậm hương vị quê hương xứ Dừa. 

Người dân Bình Định thường chọn bánh tráng nước dừa làm quà tặng, như một cách giới thiệu nét đặc sắc trong ẩm thực của quê nhà đến bạn bè và người thân. Từng chiếc bánh giòn rụm, béo ngậy hương dừa là lời gửi gắm của người xứ Nẫu đến mọi miền đất nước, như một cách kể về câu chuyện quê hương giản dị mà đong đầy yêu thương.

Gu Vietnam