Đàn Tế Trời Đất, hay còn gọi là Đài Kính Thiên, là một di tích lịch sử - văn hóa quan trọng tại Bình Định. Nơi đây gắn liền với những dấu son chói lói của triều đại Tây Sơn và mang đậm giá trị tâm linh. Không chỉ là một công trình kiến trúc độc đáo, Đàn Tế Trời Đất còn là biểu tượng của lòng thành kính, sự giao hòa giữa con người với trời đất, thể hiện ước vọng về quốc thái dân an, thiên hạ thái bình.

Lịch sử về Đàn Tế Trời Đất

Đàn Tế Trời Đất tọa lạc trên khu vực núi Ấn Sơn, thôn Hòa Sơn, xã Bình Tường, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định. Theo truyền thuyết, Ấn Sơn chính là nơi “Trời ban ấn kiếm” cho Tây Sơn Tam Kiệt, đánh dấu sự khai sinh của phong trào khởi nghĩa Tây Sơn. Trước khi phát động phong trào, ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ đã lập đàn tế trời đất, cầu mong cho đại nghiệp thành công.

Tuy nhiên, Đàn Tế Trời Đất hiện nay được xây dựng vào năm 2012, nhân dịp kỷ niệm 220 năm ngày mất của vua Quang Trung. Đây là công trình mang tính biểu tượng, tôn vinh công đức của Tây Sơn Tam Kiệt và là nơi diễn ra những lễ hội quan trọng của tỉnh Bình Định.

Kiến trúc Đàn Tế Trời Đất

Đàn Tế Trời Đất được xây dựng trên khu đất rộng 46 ha với lối kiến trúc mang tính phong thủy rõ rệt.

Khu Đàn Tế

Kiến trúc của khu Đàn Tế gồm 3 tầng, mỗi tầng được xây dựng với lối kiến trúc riêng và cũng mang trong mình một ý nghĩa riêng biệt:

• Viên Đàn (Tầng trên cùng): Có hình tròn, đường kính 27m, tượng trưng cho Trời. Viên Đàn được xây dựng bằng đá ong, bao bọc bởi lan can đá màu đỏ, nền đất nện chặt. Ở khu vực trung tâm Viên Đàn có sập đá và nhang áng để tế Trời - Đất.
• Phương Đàn (Tầng thứ hai): Có hình vuông, cạnh dài 54m, tượng trưng cho Đất, là nơi bày trí các áng thờ thần linh như: Thần mặt trời, mặt trăng, thần biển, sông, núi, đầm…
• Tầng dưới cùng: Có hình vuông, được xây dựng bằng tường đá ong và có 4 lối vào theo 4 hướng. Hướng chính là hướng Nam có cổng tam quan hai tầng, bên trong có bình phong bằng đá. 3 hướng còn lại là 3 nghi môn kiểu tứ trụ thẳng hàng. Nơi đây là nơi chuẩn bị và một số nghi thức diễn ra trước khi tế lễ.

Khu Đền Ấn

Khu Đền Ấn nằm ở bên phải Đàn Tế Trời Đất, gồm có Tiền tế, Phương đình và Hậu cung. Tiền tế là nơi thờ chung các tướng sĩ Tây Sơn, những người đã cùng Tây Sơn Tam Kiệt lập nên nhiều chiến công hiển hách. Phương đình là nơi đặt bản sao Ấn lệnh nhà Tây Sơn. Còn Hậu cung là nơi đặt bài vị ba anh em Tây Sơn Tam Kiệt.

Tháp Thông Thiên

Tháp Thông Thiên nằm bên trái khu Đàn Tế, tháp có hình vuông và cao 7 tầng, tượng trưng cho cầu nối giữa trời và đất, thể hiện khát vọng vươn lên của con người.

Giá trị văn hóa của Đàn Tế Trời Đất

Không chỉ mang ý nghĩa tâm linh, Đàn Tế Trời Đất còn là nơi lưu giữ giá trị văn hóa gắn liền với giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc. Các công trình tại đây thể hiện lòng biết ơn sâu sắc của hậu thế đối với những bậc anh hùng đã có công với đất nước.

Ngày nay, Đàn Tế Trời Đất đã trở thành điểm đến thu hút đông đảo du khách khi ghé thăm vùng đất Tây Sơn, Bình Định. Không chỉ là nơi để tìm hiểu về lịch sử, nơi đây còn mang đến không gian thanh tịnh, giúp du khách có những trải nghiệm trọn vẹn về văn hóa và tâm linh.

Với cảnh quan thiên nhiên xanh mát, rừng núi bao quanh hùng vĩ, du khách có thể thong dong trên những bậc đá cổ kính dẫn lên đỉnh núi, tận hưởng sự tĩnh lặng và chiêm ngưỡng toàn cảnh vùng đất Tây Sơn. Đặc biệt, từ Đàn Tế Trời Đất, tầm nhìn bao quát khắp các dãy núi và thung lũng rộng lớn, tạo nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp.

Lễ hội và các nghi thức truyền thống

Hằng năm, vào dịp Tết Nguyên Đán và ngày giỗ vua Quang Trung (mùng 5 tháng Giêng), tại khu vực Đàn Tế Trời Đất diễn ra những buổi tế lễ trang trọng. Đây là dịp để các cấp lãnh đạo tỉnh Bình Định, người dân và du khách cùng dâng hương tưởng nhớ công lao của các anh hùng dân tộc, cầu mong quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa.

Những nghi thức tế lễ không chỉ mang đậm nét văn hóa truyền thống mà còn thể hiện lòng tự hào dân tộc, góp phần giáo dục thế hệ trẻ về tinh thần yêu nước, trân trọng di sản văn hóa quý báu của dân tộc.

Không chỉ là một di tích lịch sử, Đàn Tế Trời Đất còn là biểu tượng tâm linh thiêng liêng của dân tộc Việt Nam. Công trình này phản ánh truyền thống tôn thờ trời đất của người xưa, đồng thời nhắc nhớ về tinh thần quật cường của phong trào Tây Sơn. Ngày nay, Đàn Tế Trời Đất trở thành điểm đến không thể bỏ qua đối với những ai yêu thích lịch sử, văn hóa và tâm linh, góp phần làm rạng danh những giá trị truyền thống của dân tộc.

Gu Vietnam